Het Nieuwe Instituut

In samenwerking met de Akademie van Kunsten organiseerde Het Nieuwe Instituut op zondag 1 november de Benno Premsela Lezing 2015. De Benno Premsela Lezing werd dit jaar gegeven door de Amerikaanse socioloog, architectuur- en designtheoreticus Benjamin Bratton. 

Vanaf 13 september transformeert Het Nieuwe Instituut tijdelijk in een modemuseum. Met een uitgebreid programma van tentoonstellingen, installaties, performances en evenementen gaat Het Nieuwe Instituut tot en met 8 mei 2016 nader in op het fenomeen mode in al haar verschijningsvormen.

De Rotterdamse Innovatiemarkt laat zeven uiteenlopende innovaties zien die de afgelopen tijd in de regio Rotterdam zijn ontwikkeld. De innovaties komen uit de sectoren waarin Rotterdam excelleert, zoals Haven en Logistiek, Cleantech en Architectuur & Industrieel Ontwerp. Bovendien bevinden de innovaties zich in verschillende stadia van ontwikkeling.

De Nieuwe Tuin is een publieke plek met een ecologisch systeem van kruiden, struiken, vogels en dieren. Kunstenaar/ontwerper Frank Bruggeman en ecologisch hovenier Hans Engelbrecht legden de tuin aan in het voorjaar van 2015 op het buitenterrein van Het Nieuwe Instituut. Hun ontwerp is een pleidooi voor een stedelijk groenbeheer op ecologische basis met ruimte voor verwildering.

In het voorjaar van 2015 is door architectuur- en kunstgeschiedenisstudenten van de Vrije Universiteit in Amsterdam in de archieven van Het Nieuwe Instituut onderzoek gedaan naar de ontwikkeling van ouderenhuisvesting. Dat heeft geresulteerd in een presentatie van 50 ontwerpen voor ouderenhuisvesting. Daarmee stelt Het Nieuwe Instituut de huisvesting van ouderen als een breder cultureel vraagstuk aan de orde, gevoed vanuit erfgoed en een historisch perspectief. 

Op 1 mei 2015 opende in Milaan de 34e wereldtentoonstelling. Onder de titel ‘Feeding the Planet. Energy for Life’ presenteerde een gelegenheidscollectief van natiestaten, multinationals en hulporganisaties de toekomst van de mondiale agricultuur, voedsel- en energievoorziening aan een miljoenenpubliek. Dit vormde voor Het Nieuwe Instituut en Slow Food de aanleiding om het project The Mansholt Letter te initiëren; een pleidooi aan de Europese beleidsmakers voor een morele voedselpolitiek en een nieuw elan voor de EU.

Naar aanleiding van de 34e Wereldtentoonstelling die dit voorjaar opent in Milaan, belicht Het Nieuwe Instituut van 26 april t/m 23 augustus het fenomeen in drie tentoonstellingen: Wat is Nederland, Tuin van Machines en GLAS. Terugkerende vraag in het programma is: onder welke condities komt innovatie tot stand, en welke rol spelen ontwerpers in dat proces?

In 2015 herdenkt Nederland dat het vijfenzeventig jaar geleden werd bezet en zeventig jaar geleden werd bevrijd. Monumenten voor Vrede presenteert uitgevoerde en onuitgevoerde ontwerpen voor oorlogsmonumenten uit het archief van Het Nieuwe Instituut. Drie door Studio Makkink & Bey geselecteerde ontwerpers en kunstenaars laten in de tentoonstelling zien hoe een nieuwe generatie met de thema’s oorlog en vrede omgaat.

Naar aanleiding van de 34e Wereldtentoonstelling die dit voorjaar opent in Milaan, belicht Het Nieuwe Instituut van 26 april t/m 23 augustus het fenomeen vanuit verschillende invalshoeken. De tentoonstelling Wat is Nederland laat zien hoe de Nederlandse inzendingen steeds voortkwamen uit een samenwerking tussen overheid, bedrijfsleven, ontwerpers en kunstenaars.

Naar aanleiding van de 34e Wereldtentoonstelling die op 1 mei opent in Milaan, belicht Het Nieuwe Instituut van 26 april t/m 23 augustus dit fenomeen vanuit verschillende invalshoeken. De tentoonstelling GLAS laat zien hoe dit eeuwenoude door mensen vervaardigde materiaal nog altijd onlosmakelijk verbonden is met vooruitgang en ontwerpers blijvend uitdaagt tot experiment.

Naar aanleiding van de 34e Wereldtentoonstelling die op 1 mei opent in Milaan, belicht Het Nieuwe Instituut van 26 april t/m 23 augustus dit fenomeen vanuit verschillende invalshoeken. In de tentoonstelling Tuin van Machines wordt gespeculeerd over een nieuw ecosysteem waarin natuurlijke en kunstmatige wezens samenleven.

Halverwege de vorige eeuw maakte de historisch ingerichte stijlkamer in veel musea plaats voor de ‘white cube’. Moderne kunst had neutrale, witte tentoonstellingswanden nodig, geen historisch ingerichte kamers. De stijlkamers verdwenen naar het depot. Van 1 februari tot en met 6 april 2015 neemt Het Nieuwe Instituut de stijlkamer als aanleiding voor een programma over tentoonstellingsmodellen. Voor 1:1 Stijlkamers ontwerpt de Griekse architect en kunstenaar Andreas Angelidakis een installatie met stijlkamers uit de collectie van het Amsterdam Museum, die sinds de jaren zeventig niet meer te zien waren voor het publiek.

Met één ingenieuze ingreep biedt gastcurator Petra Blaisse de bezoeker van Huis Sonneveld een geheel nieuwe ervaring. Interieur- en landschapsontwerper Blaisse zoekt met haar bureau Inside Outside de grenzen van de architectuur op.

Het Nieuwe Instituut is in het weekend van 18 en 24/25 januari volop aanwezig in de Duitse stad Keulen tijdens een speciale opening van de tentoonstelling DOMESTIC AFFAIRS en op de beurs imm cologne met 3-D printworkshops I AM INDUSTRY.

Nederland bouwt in baksteen is een tentoonstelling die de veronderstelde zegetocht van het modernisme in de periode tussen de twee wereldoorlogen nuanceert.

Op uitnodiging van het TextielMuseum en Het Nieuwe Instituut spreken experts uit binnen- en buitenland over de laatste ontwikkelingen op het gebied van elektronisch textiel. Welke mogelijkheden biedt de toepassing van elektronisch textiel in architectuur en interieur? Welke kansen en uitdagingen liggen er besloten in de interdisciplinaire onderzoek- en ontwikkelprocessen van materiaalontwikkelaars, technologen, bedrijven, ontwerpers en architecten?

PLASTIC, Promises of a Home-made Future is de derde in een serie tentoonstellingen over materialen en hun economische, culturele en maatschappelijke betekenis.

In de Maker Studio maken kinderen spelenderwijs kennis met de nieuwste technologie. Zo leren zij hoe ze robots kunnen bouwen én programmeren.

Huis in een witte tutu is een serie schilderachtige interventies door kunstenaar en ontwerper Job Wouters.

Het Nieuwe Instituut presenteert vanaf 16 oktober het werk van de acht genomineerden voor de Prix de Rome Architectuur 2014. Acht (landschaps)architecten en stedenbouwkundigen bogen zich de afgelopen maanden over een fictieve opdracht, gesitueerd in het gebied waar de Hoogstraat en de Binnenrotte in Rotterdam elkaar kruisen.

Na Zomerdromen vervolgt de reeks Verrassende Vondsten met een duik in het uitgaansleven. De wereld van bohémiens en nachtbrakers. Hoe wisten architecten gedurende de afgelopen honderd jaar het geroezemoes van een langzaam vollopende theaterzaal in hun tekeningen te vangen? Welke sfeer roepen zij op met hun schetsen van een café of een club? En is misschien ook de eenzaamheid van de stad – de leegte na het feest – op een enkele tekening terug te vinden?

Het Nederlandse Structuralisme is een stroming in de architectuur die eind jaren 50, begin jaren 60 afstand nam van de technocratische planning waarmee de naoorlogse wederopbouw van het land ter hand werd genomen. In plaats daarvan vroeg het ruimte voor de poëtische en emotionele kanten van de architectuur om zo tot een volwaardig menswaardige leefomgeving te komen.

Voor de serie Verrassende Vondsten selecteert archivaris Alfred Marks aan de hand van een thema telkens bijzondere tekeningen, foto’s, voorwerpen en maquettes uit het archief van Het Nieuwe Instituut. De presentaties tonen niet noodzakelijk de hoogtepunten van de Nederlandse architectuurgeschiedenis, maar vooral de rijkheid, diversiteit en verhalende kracht van de collectie.

Onder de noemer ‘archiefinterpretaties’ is Het Nieuwe Instituut in 2014 begonnen aan een serie opdrachten aan kunstenaars, ontwerpers en onderzoekers om na te denken over de invloed en impact van het digitale archief ten opzichte van haar analoge voorloper het papieren archief. In een periode van twee jaar werden de uitdagingen en kansen van digitaal archiveren verkend.