Het Nieuwe Instituut

Dit webmagazine bevat achtergrondinformatie bij de interactieve webdocumentaire 51 Sprints, waarin de Olympische atleet een centrale plaats heeft.

De stad Rio de Janeiro gebruikt een geavanceerd commando- en controlecentrum, van waaruit allerlei scenario’s – van verkeersfiles tot terroristische acties en natuurrampen – worden voorspeld en mogelijk voorkomen. De installatie Control Syntax Rio, vanaf 12 juni 2016 in Het Nieuwe Instituut, laat zien hoe deze olympische stad wordt opgevat als een matrix van eventuele calamiteiten en de invloed hiervan op het sociale klimaat van de stad.

De Olympische Spelen van 1972 boden gastland West-Duitsland een uitgelezen kans zich aan de wereld te presenteren als een moderne, democratische en cultuurbewuste natie. Halverwege de Spelen kantelde dit zorgvuldig geconstrueerde beeld volledig doordat elf leden van de Black September-organisatie het Olympisch Dorp wisten binnen te dringen en de Israëlische ploeg gijzelde. De tentoonstelling Munich 1972. The Design of a Democratic Body vertelt dit controversiële verhaal door de ontwerpstrategieën van de organisatoren tegenover de tactieken te plaatsen die werden aangewend voor de ontregeling ervan.

Space Embodied. The Russian Art of Movement 1920-1930 gaat over het streven naar een nieuwe, vrije mens, zoals gepropageerd door de Russische avant-garde. Space Embodied is een installatie over het lichaam in beweging: levensgrote projecties van dansers, een dansvloer, decorstukken en spiegels confronteren de bezoeker op een even directe als fysieke manier met het historische materiaal uit de jaren twintig van de vorige eeuw.

De tentoonstelling The Life Fair. New Body Products presenteert aan de hand van een reeks universele thema’s – zoals Geboorte, Werk, Seks, Veiligheid en Gezondheid – hoe het streven naar het optimale lichaam zich tot een hoogst competitieve markt heeft ontwikkeld. Natuurlijk allereerst dankzij de ontwikkelaars van goederen en diensten: commerciële partijen die met hun producten inspelen op onze allerindividueelste kwetsbaarheden en verlangens omtrent het eigen lichaam.

Malkit Shoshan was de curator van de tentoonstelling BLUE: Architectuur van VN Vredesmissies in het Nederlands Paviljoen tijdens de 15e Architectuurbiënnale Venetië 2016. Shoshan, architect en oprichter van de architectuur denktank FAST, was de afgelopen twee jaar als fellow verbonden aan Het Nieuwe Instituut.

Het platform is een stabiele basis die het menselijk lichaam ondersteunt, beschermt en boven de grond verheft. Via het platform worden ideeën gedeeld, beelden verspreid en voorstellingen gegeven. Deze reeks van vier tentoonstellingen doet verslag van het onderzoek naar een uiterst bescheiden platform en de manier waarop dat het menselijk lichaam met de omringende fysieke (en soms digitale) ruimte verbindt. In opeenvolgende installaties gaat het om de yoga mat, het badlaken, de tatami en het gebedskleed.

Dressed by Architects, de laatste tentoonstelling in de reeks Verrassende Vondsten uit de collectie zoomt in op voorbeelden van mode op verschillende architectuurtekeningen uit het archief van Het Nieuwe Instituut. De presentatie toont veelal vergeten tekeningen uit het archief en gaat tegelijkertijd in op het vraagstuk van representatie bij beide disciplines, mode en architectuur, en hun wederzijdse afhankelijkheid.

Vanaf 13 september transformeert Het Nieuwe Instituut tijdelijk in een modemuseum. Met een uitgebreid programma van tentoonstellingen, installaties, performances en evenementen gaat Het Nieuwe Instituut tot en met 8 mei 2016 nader in op het fenomeen mode in al haar verschijningsvormen.

De Nieuwe Tuin is een publieke plek met een ecologisch systeem van kruiden, struiken, vogels en dieren. Kunstenaar/ontwerper Frank Bruggeman en ecologisch hovenier Hans Engelbrecht legden de tuin aan in het voorjaar van 2015 op het buitenterrein van Het Nieuwe Instituut. Hun ontwerp is een pleidooi voor een stedelijk groenbeheer op ecologische basis met ruimte voor verwildering.

In het voorjaar van 2015 is door architectuur- en kunstgeschiedenisstudenten van de Vrije Universiteit in Amsterdam in de archieven van Het Nieuwe Instituut onderzoek gedaan naar de ontwikkeling van ouderenhuisvesting. Dat heeft geresulteerd in een presentatie van 50 ontwerpen voor ouderenhuisvesting. Daarmee stelt Het Nieuwe Instituut de huisvesting van ouderen als een breder cultureel vraagstuk aan de orde, gevoed vanuit erfgoed en een historisch perspectief. 

Op 1 mei 2015 opende in Milaan de 34e wereldtentoonstelling. Onder de titel ‘Feeding the Planet. Energy for Life’ presenteerde een gelegenheidscollectief van natiestaten, multinationals en hulporganisaties de toekomst van de mondiale agricultuur, voedsel- en energievoorziening aan een miljoenenpubliek. Dit vormde voor Het Nieuwe Instituut en Slow Food de aanleiding om het project The Mansholt Letter te initiëren; een pleidooi aan de Europese beleidsmakers voor een morele voedselpolitiek en een nieuw elan voor de EU.

Voor de serie Verrassende Vondsten selecteert archivaris Alfred Marks aan de hand van een thema telkens bijzondere tekeningen, foto’s, voorwerpen en maquettes uit het archief van Het Nieuwe Instituut. De presentaties tonen niet noodzakelijk de hoogtepunten van de Nederlandse architectuurgeschiedenis, maar vooral de rijkheid, diversiteit en verhalende kracht van de collectie.

Onder de noemer ‘archiefinterpretaties’ is Het Nieuwe Instituut in 2014 begonnen aan een serie opdrachten aan kunstenaars, ontwerpers en onderzoekers om na te denken over de invloed en impact van het digitale archief ten opzichte van haar analoge voorloper het papieren archief. In een periode van twee jaar werden de uitdagingen en kansen van digitaal archiveren verkend.