Hoe bewaren en delen we het erfgoed van Nederlands ontwerp? Hoe kan een dergelijke verzameling eruitzien? En welke betekenis heeft die voor de actuele ontwikkelingen in design en digitale cultuur? Het Nieuwe Instituut stelt in het publieksprogramma van dit najaar het ‘geheugen’ van de ontwerpdisciplines centraal. Drie totaal verschillende presentaties en een breed randprogramma onderwerpen ieder vanuit een eigen perspectief de overblijfselen van onze materiële en ruimtelijke ontwerpcultuur aan een nader onderzoek.

Met de installatie Habitat: Expanding Architecture wordt een cruciaal moment uit de twintigste-eeuwse geschiedenis van de architectuur en stedenbouw gereconstrueerd en op zijn huidige relevantie ondervraagd. In de vorm van het Speculatief Design Archief biedt Het Nieuwe Instituut dit najaar een onderdak aan een tijdelijke erfgoedverzameling design en digitale cultuur; het tot nu toe aan de grens van de vergetelheid figurerende Nederlandse ontwerparchief. De vier genomineerden voor de Prix de Rome Architectuur richten zich op ontwerpen voor twee ‘vergeten’ landschappen; één in de nabijheid van de dorpen Hongerige Wolf en Ganzedijk in Oost-Groningen, de ander in de Amsterdamse Sixhaven, op een steenworp van het Centraal Station. Reconstrueren, speculeren en experimenteren komen zo, als remedies tegen het vergeten, samen in een aanstekelijke combinatie van presentaties en andere publieksactiviteiten.

Speculatief Design Archief / Habitat: Expanding Architecture / Prix de Rome Architectuur
Het Nieuwe Instituut, 19 oktober 2018 – 10 maart 2019
Op donderdag 18 oktober worden de drie tentoonstellingen gelijktijdig geopend. Eerder die dag wordt de winnaar van de Prix de Rome Architectuur 2018 bekend gemaakt.

Speculatief Design Archief

Met een tijdelijk archief speculeert Het Nieuwe Instituut op de samenstelling van een Rijksarchief voor design en digitale cultuur. Een geheugen van de Nederlandse materiële cultuur dat ervoor kan zorgen dat waardevolle kennis rond het totale ontwerpproces niet verloren gaat. Wie zal wat voor de toekomst gaan bewaren? Waarom en hoe? Samen met de bezoekers achterhaalt het archief de waarde van topstukken en vergeten schatten. Aan de hand van uiteenlopende voorbeelden als schetsen, materiaalstudies, prototypen en documentatie verkent het Speculatief Design Archief de vorm en betekenis die zo’n collectie in de nabije toekomst kan krijgen. De tentoonstelling wordt gerealiseerd in samenwerking met een veelzijdig netwerk van zowel formele als informele archieven, archiefvormers en -bewaarders en verschillende erfgoedinstellingen.
Meer informatie

Habitat: Expanding Architecture

In 1956 werd in Dubrovnik het tiende CIAM-congres (Congrès Internationaux d’Architecture Moderne) gehouden. Het was een historische bijeenkomst waarin het begrip ‘habitat’ centraal stond. Architectuur werd gezien als onderdeel van grotere, samenhangende systemen en ecologische netwerken. Aan de hand van historisch archiefmateriaal van architecten als Aldo van Eyck, Alison en Peter Smithson, James Sterling, Piero Bottoni en Jaap Bakema wekt de tentoonstelling de presentaties van Dubrovnik opnieuw tot leven. Dat materiaal wordt aangevuld met recentere projecten van onder meer Pjotr Gonggrijp , Frits Palmboom en Joost Váhl – alle uit de collectie van Het Nieuwe Instituut – waarin het begrip ‘habitat’ een eigentijdse invulling krijgt. De installatie fungeert tevens als platform voor een uitgebreid programma van seminars en gesprekken met internationale architecten, historici, planners en studenten.
Meer informatie

Prix de Rome Architectuur 2018

Nadat alle deelnemers eerst hadden gewerkt aan een fictieve opdracht in het agrarische landschap van Oost-Groningen, selecteerde de jury vier kandidaat-winnaars voor De Prix de Rome Architectuur 2018: Alessandra Covini (Studio Ossidana), Bram van Kaathoven, Katarzyna Nowak en het duo Rademaker de Vries. Zij kregen een totaal andere situatie voorgeschoteld: het gebied bij de Sixhaven in Amsterdam-Noord. Deze stedelijke oase ontsnapte tot dusver aan de aandacht van plannenmakers en investeerders, maar dat zal ongetwijfeld gaan veranderen. Hun oplossingen voor deze locatie worden in de tentoonstelling gepresenteerd. De Prix de Rome wordt georganiseerd door het Mondriaan Fonds. Het is de oudste en meest genereuze prijs in Nederland voor architecten onder de 35 jaar en beeldend kunstenaars onder de 40 jaar. De winnaar ontvangt een geldbedrag van 40.000 euro en een werkperiode van drie maanden bij de American Academy in Rome.
Meer informatie

Noot voor de redactie

Voor meer informatie of beeldmateriaal, een press preview, afspraak en/of een interview met een van de ontwerpers of curatoren, neem contact op met Niek van der Meer, per email n.vandermeer@hetnieuweinstituut.nl of telefoon +31 (0)6 83 87 82 26